In 1946 vonden de eerste naoorlogse verkiezingen voor de Tweede Kamer plaats. KVP en PvdA sloten in korte tijd een ambitieus regeerakkoord en vormden op die basis een rooms-rood kabinet onder de katholiek L.J.M. Beel.

Dit kabinet bracht in de twee jaar van zijn bestaan – tot de vervroegde verkiezingen van 1948 – een vracht aan wetgeving tot stand, ten behoeve van de wederopbouw en vernieuwing van het land. Op de terreinen van het buitenlands beleid, de landsverdediging, de financiën, de Bijzondere Rechtspleging (inzake oorlogsmisdadigers, collaborateurs etc.) en de betrekkingen met de koloniën (de Indonesische onafhankelijkheid) moesten ingrijpende en vaak pijnlijke beslissingen worden genomen.

De periode van het kabinet-Beel is beschreven per departement. Ook in de delen hierna, tot en met deel 4 (Drees- II) is deze aanpak gecontinueerd.

Het kabinet-Beel is beschreven in zes banden en 1 register. Band A behandelt de verkiezingen, de formatie en de partijpolitieke ontwikkelingen in 1946, en de zaken betreffende de departementen Buitenlandse Zaken en Oorlog en Marine. Band B vervolgt met Financiën, Economische Zaken en Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening. In band C worden Justitie, Binnenlandse Zaken en Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen besproken, alsmede de parlementaire behandeling van voorstellen tot wijziging van de grondwet in 1946 en 1948. Band D is verdeeld in twee helften, elk bestaand uit een a- en een b-gedeelte. De eerste helft van Band D (a én b) staat in het teken van het beleid van het kabinet-Beel tegenover de dekolonisatie van Nederlands-Indië: de strijd met de Republiek Indonesië, de onderhandelingen over onafhankelijkheid en de parlementaire behandeling van deze kwestie. In band D, de tweede helft (a) passeren de departementen van Wederopbouw en Volkshuisvesting en Verkeer en Waterstaat de revue. Band D, de tweede helft (b) bevat het register van de hierboven beschreven banden.